به گزارش مشرق، طی روزهای گذشته موجی از اخبار و تحلیل‌ها درباره این حادثه در رسانه‌های کشورهای اسلامی منتشر شده است اما نکته قابل توجه این است که همه درباره اشتباه مسئولان سعودی و مقصر بودن مقامات این کشور در این حادثه خونین متفق القول هستند.

 

در این میان برخی نیز با انتقاد از عملکرد سعودی‌ها در زمینه مدیریت مراسم حج در سه دهه گذشته تاکید دارند که سعودی‌ها توان مدیریت مراسم حج را ندارند. این دسته با اشاره به حوادثی چون شهادت ۲۷۵ حاجی ایرانی و زخمی شدن ۴۰۲ نفر دیگر در سال ۱۹۸۷ توسط نیروهای امنیتی سعودی، کشته شدن ۱۴۲۶ حاجی در تونل منتهی به مسجد الحرام در سال ۱۹۹۰ براثر ازدحام، کشته شدن ۲۷۰ نفر روی پل جمرات بر اثر ازدحام در سال ۱۹۹۴،‌کشته شدن ۳۴۰ نفر و زخمی شدن ۱۵۰۰ نفر درپی آتش سوزی خیمه‌ها در منی در سال ۱۹۹۷، کشته شدن ۱۸۰ تن دیگر در سال ۱۹۹۸ براثر موج جمعیت در مراسم رمی جمرات، مرگ ۲۵۱ نفر و زخمی شدن ۲۴۴ تن دیگر در مراسم رمی جمرات ۲۰۰۴ و مرگ ۷۶ تن در پی سقوط هتل در مکه و همچنین مرگ ۳۶۳ نفر در همان سال بازهم در مراسم رمی جمرات همگی نمونه‌هایی از حوادث خونین در موسم حج هستند.

 

از سال ۱۹۷۸ تاکنون بیش از ۳۲۸۸ حاجی جان خود را در مکه و مدینه در پی حوادثی که در بالا به آن اشاره شد جان خود را از دست دادند و ۲۳۸۴ نفر هم طی این حوادث زخمی شدند که این تعداد از قربانیان در هیج جای دنیا در مراسمی که همه ساله برگزار می‌شود مسبوق به سابقه نیست.

 

این آمار تکان دهنده از مرگ حجاج در موسم حج در حالی است که مقامات سعودی یکی از پایه‌های مشروعیت خود را بر عنوان خادم «حرمین شریفین» نهاده‌اند و سالانه علاوه بر کسب میلیاردها دلار از توریسم مذهبی مراسم حج با استفاده از این موقعیت «ژئوکالچرال» سرزمین حجاز در میان سران ملل اسلامی برای خود کسب اعتبار می‌کنند و حتی خود را رهبر جهان اسلام می‌دانند.

 

در چنین شرایطی عربستان سعودی با استفاده از همین مراسم حج اقدام به تبلیغ فرقه وهابیت در میان مسلمین می‌کند و علمای وهابی را در موسوم حج به این منطقه گسیل می‌کند تا بتوانند از میان مسلمان تعدادی را به سوی وهابیت جذب کنند.

 

عربستان با وجود تمام بهره برداری‌ها و سو‌ء استفاده‌هایش از مراسم حج عملا در بازه‌ای دو دهه‌ای نشان داده که به هیچ وجه توان مدیریت این مراسم مهم را که نماد وحدت اسلامی و گردهمایی بزرگ انسانی است، را ندارد و این درحالی است که هرساله در اقصی نقاط جهان مراسم‌هایی در این حجم برگزار می‌شود ولی کمتر دیده شده که این چنین به دلیل بی‌موالاتی مسئولان با جان انسان‌های بی‌گناه که به زحمت خود را از راه‌های دور و نزدیک به مراسم حج می‌رسانند، بی‌توجهی شود.

 

سعودی‌ها تنها این را از مراسم حج آموخته‌اند که اگر کسی برخلاف رویه‌های وهابیسم رفتار کند توسط «شُرطه‌ها» دستگیر شود و یا از امتیاز حج علیه دیگر کشورها بهره بگیرد و به حاجیان کشورهایی چون سوریه و یمن اجازه حضور ندهند.

 

به نظر می‌رسد که با توجه به مدیریت سعودی‌ها در حج که از یک سو با ممانعت از برگزاری مراسم برائت از مشرکین هویت سیاسی و اجتماعی حج را به دلیل روابط محکمشان با آمریکا و غرب نادیده می‌گیرند و از سوی دیگر عدم از تامین امنیت جانی برای حجاج ناتوان هستند.

 

با توجه به آچه گفته شد باید به طور عام مسئولان کشورهای اسلامی با رویکردی منسجم مسئولان سعودی را تحت فشار قرار دهند تا مدیریت مرام حج را تغییر دهد و حتی به دیگر کشورهای اسلامی هم اجازه مشارکت در این مراسم را بدهد که این مسئله نیازمند رایزنی دیپلماسی فرهنگی کشور است و از سوی دیگر به طور خاص سازمان حج و زیارت کشورمان باید توجه بیشتری کند تا حج برای حاجیان ایرانی به قتلگاه تبدیل نشود.